یکی از گیاهان نام آشنا برای ایرانیها، اسپند است. دانه این گیاه در خانه سوزانده میشود و دود غلیظ آن برای ضدعفونی هوا، دور کننده حشرات، خوشبوکننده فضا و به باور برخی حتی خنثی کردن چشمزخم و… مورد استفاده قرار میگیرد.
علاوه بر تمام این موارد، در آسیا از دانههای اسپند به عنوان ضدانگل، کرمکش و کشنده آمیب استفاده میکنند.
اسپند در سایر کشورها نیز طرفدار دارد؛ مردم یونان از اسپند به عنوان قاعدهآور، کرمکش، مسکن و خوابآور استفاده میکنند.
در گذشته در هند برای سفلیس و در آفریقا نیز برای تب از اسپند استفاده میکردند، گرچه مصرف خوراکی این گیاه میتواند مسمومکننده باشد، اما بعضی از افراد محلی در این کشورها هنوز از آن برای درمان آسم، کولیک، تب، سنگهای صفراوی، سکسکه، زردی، مالاریا، دردهای عصبی، پارکینسون، افتادگی رحم، روماتیسم و بیماریهای ادراری تناسلی استفاده میکنند.
اسپند برای افراد گرم مزاج مضر است و اگر افرادی که مزاج گرم و خشک دارند، حتی مقادیر کمی از آن را بخورند دچار مشکل خواهند شد.
اگر جوشانده اسپند را صافکرده با عسل و روغن کنجد بنوشید، به شدت حالت تهوع ایجاد میکند.
این گیاه در افراد گرم مزاج باعث سردرد و حالت تهوع میشود.
عوارض جانبی
معمولاً از گیاه اسپند بیشتر به عنوان خوشبوکننده هوا استفاده میشود و شکل خوراکی آن کمتر مورد استفاده قرار میگیرد، چرا که مصرف ناصحیح آن باعث عوارضی چون تشنج، تهوع، سکسکه، ترشح بیش از حد بزاق و تضعیف سیستم اعصاب مرکزی میشود.
سمی بودن این گیاه به اندازهای است که حتی حیوانات هم با مصرف آن دچار مسمومیت میشوند و مواردی از مرگ و میر حیوانات نیز گزارش شده است.
در قدیم برای کاهش تأثیر میزان سم گیاه اسپند آن را چند بار در آب خیس میکردند.