ثعلب
نام علمی: Orchis mascula
کلیات گیاه شناسی
نامهای دیگر آن: خصیه الثعلب، سعلب، شاطریون، سحلب، ثعلب مصری، ارکیده، ارکید، سهبرگ، سالپ، ونیله، تولکی، کوکره، لومیری، اورکیس ماسکولا، سورقطون، کوکهری و گل دختر ملکه آفتاب میباشد.
ثعلب گیاهی است پایا و چندساله و دارای گلهای خوشهای و برگهای پهن،برگهای تحتانیش به نوک باریک و تیزی منتهی میشوند و برگهای فوقانیش معمولاًدارای لکههایی به رنگ قهوهای است. گلهایش صورتی یا سفید با خطوط و نقاطبنفش یا ارغوانی است. رنگ پوسته غدد زیرزمینی صورتی و داخل آن سفید است. طعم آن کمی شیرین، لزج و کمی تند است. معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد است.
این گیاه پیازی دارد که پیاز آن مورد استفاده است. گیاهی با گلهای آبی واژگون است. از پیازاین گیاه بعد از خشک و پودر کردن برای بستنی سازی استفاده می شود زیرا این گیاه دارای مواد نشاسته ای می باشد. معمولاً غده ثعلب در اوایل تابستان میرسد.ثعلب دارای ئیدرات کربن، قند، مقداری موسیلاژ شبیه باسورین، آمیدون تغییرشکل یافته، مواد پروتئیدی، و در آردی که از فکول غده بهنام ثعلب بدست میآیدمقدار زیادی مواد لعابی (موسیلاژ) و مادهای شبیه صمغ غربی و نشاسته و مواد رنگی و مقدار کمی املاح معدنی و مقدار جزئی اسانس است که پس از خشکشدن گیاه بهصورت کومارین درمیآید.
خواص ثعلب
خواص ثعلب به قرار زیر است:
۱. طبع آن گرم و مرطوب است.
۲. مقوی نیروی جنسی میباشد.
۳. در گذشته جهت تقویت کودکان همراه شیر به آنها میدادند.
۴. جهت درمان رعشه (تشنجهای کزازی) از ثعلب به صورت دمکرده میتوان استفاده کرد.
۵. برای درمان سرماخوردگی و اخلاط خونی به صورت دمکرده استفاده شود.
۶. جهت درمان ورم کلیه و مثانه از دمکرده این گیاه میتوان استفاده کرد.
۷. جهت جلوگیری از ریزش مو و تقویت موی سر ثعلب را با روغن زیتون و گل سرخ مخلوط نموده به پوست سر بمالند.
۸. برای رفع ورم حاد روده در رابطه با بیماری حصبه ۲ گرم ثعلب را در ۱۵۰ سیسی آب جوشانده بنوشند.
۹. جهت کمخونی از دمکرده ثعلب میتوان استفاده کرد.
۱۰. برای جلوگیری از انزال زودرس از ثعلب استفاده کنند.
۱۱. افرادی که لاغر هستند از ثعلب استفاده کنند مخصوصاً در تابستان عصرانه با بستنی میل کنند.
۱۲. در گذشته جهت تقویت کودکان همراه شیر به آنها میدادند.
۱۳. جهت ناراحتیهای معده از دمکرده این گیاه میتوان استفاده کرد.
۱۴. مقدار دمکرده این گیاه ۱۸ گرم در ۱۰۰۰ سیسی آب میباشد.
۱۵. تقویت کننده اعصاب میباشد.
۱۶. جهت درمان فلج و لقوه از ثعلب میتوان استفاده کرد.
۱۷. از پودر ثعلب و گل پنیرک میتوان مانند ژل جهت موی سر استفاده کرد. بدین صورت که ۵۰ گرم ثعلب را با کمی روغن نارگیل و ۲۰ گرم گل پنیرک در یک لیتر آب جوشانده سپس صاف نموده میگذاریم سرد شود این ژل برای مو مفید است.
۱۸. یک ژل دیگر جهت تقویت مو: ابتدا ۵۰ گرم سبوس برنج را در یک لیتر عرق گزنه جوشانده سپس صاف نموده آن گاه مجدداً ۵۰ گرم پودر ثعلب به محلول اضافه کرده و جوشانده صاف نموده میگذاریم سرد شود از این ژل جهت آرایش و تقویت مو میتوان استفاده کرد.
مضرات:
۱. مصرف زیاد ثعلب باعث سقط جنین میگردد.
۲. کسانیکه بیماری وریکوسل دارند کمتر مصرف کنند.
۳. مصرف زیاد ثعلب تارهای صوتی را از کار میاندازد