شرکت تحقیقاتی گیاهان دارویی بوستان یزد

ساعت کار : شنبه تا پنجشنبه از 08:00 تا 15:00
  تلفن : 03538342949

نارسائى کلیه

نارسائى کلیه

یماریهاى کلیه انواع و اقسام مختلف است که هر کدام به عللى به وجود مى آید و مهمترین آنها عبارتند از ورم کلیه ها بهعلل عفونى و ناراحتى به علت سنگها، سرطانها، سل ، میکروبها و غیره .

نارسائیهاى کلیه در مزاجهاى گرم ساده که به علل مختلفى به وجود مى آید:

بیماریهاى کلیوى بخصوص عفونت هاى آنرا باید با درمان صحیح و کامل ادامه داده و از داروهاى ضد عفونت و ضد میکروب و ضد سمى شیمیائىاستفاده نمود.

داروى گیاهى زیر محیط خون ، بدن و کلیه را آماده بهتر پذیرفتن داروهاىشیمیائى مى نماید، همچنان که گفته شد در صورتیکه مزاج بیمار گرمساده باشد مى توان از شربت انار، شربت زرشک ، شربت نیلوفر، شربتصندل ، لعاب اسپرزه ،لعاب به دانه ، شیر تخم خرفه ، تخم کاهو به کمکبهبودى کلیه شتافت ناگفته نماند که در بیماریهاى کلیوى ،افراط در صرف مایعات و داروها جایز نیست .

در بیماریهاى حاد کلیه نبایستى از داروهاى مدر استفاده شود نارسائى کلیهدر مزاج گرم ، دموى که با علائمى مانند سنگینى ناحیه کلیه ، درد،ورم و تغییرات خونى و ادرارى همراه مى باشد درمان زیر مؤثر است .
خون گیرى یا فصد و آنچه در بالا گذشت مى توان براى این مزاج بکار برد.

نارسائى کلیه در مزاج گرم صفراوى

علائمى از قبیل سوزش ادرار، زردى بول ، عطش فراوان ، تلخى دهان سنگینى بدن و دیگر آثار ازدیاد صفرا دیده مى شود با درمان زیر بهبهبودى بیمار کمک مى توان داد، براى پاکسازى بدن ، مغز فلوس ، شیرخشت ، شربت بنفشه ، شربت انار را مى توان تجویز نمود و آنچه در مزاجگرم ساده گذشت نیز مؤثر واقع مى شود.


نارسائى کلیه در مزاج سرد

درمان :

دادن گل قندى که با عسل تهیه شده باشد و یا عرق بادیان ، عرق زیره ، فندق پسته ، بادام ونارگیل و مالیدن یکى از روغنهاى زیر به محل کلیه بعنوان گرم شدن خود و جایگاه آن وتسهیل گردش خون مؤثر است (روغن زنبق ، جوز، قسط، کرچک ، بادام تلخ ، یا روغن دانه کاوشه

درد ناحیه کلیه ها

این درد داراى علل بیشمارى است که ساده تر و فراوان ترین آنها به علت وجودسنگهاى این ناحیه است هر یک از بیماریهاى کلیه مى تواند داراىدردى در محل کلیه داشته باشد که انتشار این دردها بیشتر اوقات کمک بهتشخیص بیمارى مى نماید از جمله درد کلیه با انتشار به کشاله ران وپوست بیضه و پرینه که بیشتر اوقات این علائم مربوط به سنگ در خود کلیه است، دردهاى تیر کشنده بطرف آلت بیشتر وجود سنگهاى حالبرا مى رساند، سوزش و درد درون مجراى آلت خبرى از ورم مثانه و یا وجودسنگهاى درون آن را مى دهد ناگفته نماند که بهترین مسکن همه این دردهانشستن بیمار در حمام داروئى است خاصه اینکه از جوشانده بابونه ، شبت ،گل خطمى و برگ کلم تهیه شده باشد.

ورم کلیه

اگر حاد و تازه باشد بیمار مبتلا به تب ، سنگینى بدن ، ورم و درد ناحیه پشت است و بدتر شدن از خوردن غذاهاى شور و ترش یکى از علائم مهم است اینگونه ورمها بسیار خطرناک بوده و بیمار بایستى تحت مراقبت کامل پزشک قرار گیرد براى کمک به درمان بیمار، داروهاى گیاهى زیر و غذاهاى مناسب پیشنهاد مى گردد. شربت بنفشه که با شیره تخم خیار و خربزه یا با شیر تخم خرفه تواءم باشد مفید و مؤثر است جوشانده ریشه کاسنى ، عناب ، تاجریزى ، و ماءالشعیر که همراه با جوشانده عناب و سه پستان باشد به کار برده مى شود ضماد گل مامیثا، صندل ، آرد جو یا ضما صندل ، مغاث ،کاسنى ، و آب تاجریزى ، بر ناحیه کلیه مفید شناخته شده است پس از گذشت یک هفته که بیمار در اثر معالجه بهبودى یافته است ، براى تحلیل ماده بیمارى زا، دادن لعاب تخم خطمى یا لعاب کتان یا لعاب دانه شنبلیله پیشنهاد مى شود و ضماد زیر در هنگام درد مؤثر است مغز ناخنک ، گل خطمى ، تخم شنبلیله ، تخم کتان ، آرد جو، با روغن کنجد یا آرد گندم و تخم شنبلیله ، برگ خطمى ، ایرسا، شبت ، با روغن کنجد، شستشوى محل درد در ورم کلیه با داروهاى زیر به بهبودى بیمار کمک مى نماید.

گل بنفشه ، گل خطمى ، مغزناخنک ، تخم شبت ، تخم کتان .

براى معالجه اینگونه دردها بایستى مزاجهاى مختلف بیمار در نظر گرفته شود و داروى انتخاب شده متناسب با آن باشد مثلا در مزاجهاى صفراوى از شربت بنفشه یا شربت عناب و ماءالشعیر و آب انار و شیره تخمه جات و در مزاج بلغمى از جوشانده ریشه کاسنى ، ریشه شیرین بیان و بادیان و شربت انجیر یا از تخم کرفس انیسون و پرسیاوشان و در سوداوى نیز از شربت بنفشه تواءم با افتیمون و شربت بنفشه تواءم با مغز فلوس و غیره و در مزاجهاى پرخون و دموى از کم کردن خون و دادن شربت بنفشه با شیره چهار تخمه (تخم خیار، خربزه و هندوانه و کدو) یا شیره خرفه تواءم با شیره چهار تخمه یا عرق کاسنى تواءم با جوشانده عناب و تاجریزى یا ماءالشعیر تواءم با جوشانده عناب و سه پستان استفاده مى شود.

خونریزیهاى کلیوى

علل وجود خون در ادرار زیاد بوده و عوامل بیشمارى مى تواند باعث وجود خون در ادرار گردد که فراوانترین آنها سنگ کلیه هنگام عبور از مجارى ادرارى ضربه ها، سل ، بیماریهاى بدخیم ، بیماریهاى خونى و مسمومیت هاى کلیوى است عفونتها و حساسیت هاى داروئى عامل مهمى براى پیدایش خون در ادرار مى باشند.

آبسه هاى کلیه بعد از سرباز کردن ممکن است خون و چرک همراه داشته باشند.

اگر زخمى در خود کلیه به عللى به وجود آمده باشد باعث پیدایش خون در ادرار مى شود علائم زیر راهنماى تقریبى محل زخم مى باشد.

۱- اگر زخم و ورم در غشاى کلیه باشد درد بسیار شدید و گرمى و سوزش ‍ آن ناحیه ، سخت و آزار دهنده است .
۲- اگر زخم در نسج کلیه باشد درد شدید و سوزش اندک است .

۳- زخمهاى حالب دردهاى انتشارى به کشاله ران و بیضه ها مى دهند.
۴- درد مربوط به زخم حالب گاهى ممکن است تا زانو و زمانى به آلت منعکس مى شود.
۵- زخمهاى درون آلت درد آنها موضعى است .
درمان را با اشربه و اغذیه مناسب شروع کرده تا بدین وسیله تعدیل اخلاط گردد.
پس از پاکسازى و تعدیل مزاج مى توان داروهاى مدر بکار برد تا زخم را پاک و بهبودى بخشد براى این کار نسخه زیر تجویز مى گردد.

نسخه :
ریشه کرفس ۱۵ گرم
ریشه بادیان ۱۰ گرم
اذخرمکى ۱۰ گرم
تخم بادیان ۱۰ گرم
نیم کوب کرده ۶ قسمت نموده هر قسمت را با ۲ لیوان آب خیسانده پس از چند ساعت ۵ تا ۷ دقیقه بجوشانند.
این جوشانده را صبح و عصر قبل از غذا بکار برند اگر اندکى مزاج متمایل به گرمى باشد تخمه خیار، خربزه ، کتان را شیره کش کرده با عسل یا قند بدهند براى تسهیل عبور ادرار و رسوبات آن مى توان از آبزن زیر (حمام داروئى ) استفاده نمود.

خارخسک ، بابونه ، پرسیاوشان ، گل بنفشه ، و سبوس گندم همه را به مقدار کافى انتخاب کرده جوشانده بیمار را در آب آن بنشانند ناگفته نماند که این حمام داروئى را مى توان دو روز بکار برد منتهى باید در موقع استفاده دوباره جوشانده شود.

نسخه ساده ضد خونریزى

تخم کرفس ۱۰ گرم
بادیان ۱۰ گرم
انیسون ۱۰ گرم
کندر ۵ گرم

همه را سائیده با آب عسل روز چهار قاشق مرباخورى (این مقدار دارو و براى سه روز کافى است ).
اگر بیمار دچار درد شدیدى در ناحیه کلیه باشد داروهاى زیر را نرم کوبیده خمیر نموده به محل درد ضماد نمایند. و یا اگر: زخم در حال بهبودى است مى توان براى تسریع آن از فرمول زیر بصورت خوراکى استفاده کرد. ((همه را با هم آمیخته نرم کوبیده روزى ۴ قاشق مرباخورى ))

بذرالنج ۵ گرم
نعناع ۱۰ گرم
مهرگیاه ۱۰ گرم
خون سیاوشان ۱۰ گرم
گل ارمنى ۱۰ گرم
کندر ۵ گرم
نشاسته ۱۰ گرم
کتیرا ۵ گرم
صمغ عربى ۵ گرم
ابوعلى سینا عقیده دارد که دادن شیر اسب به اینگونه بیماران بسیار مؤثر است و همچنین ادویه مدر با آب عسل براى تصفیه چرک زخمهاى کلیوى نافع است .

سایر دانشمندان گیاه درمانى من الجمله صاحب ذخیره به دادن شیر به اینگونه بیماران نظر مساعدى داشته است .

نسخه :
این نسخه براى ادرار خونى و زخمهاى دستگاه کلیوى و سوزش مثانه خیلى مؤثر است .
کاکنج ۵ گرم
بارهنگ ۱۵ گرم
گل ارمنى ۱۰ گرم
کندر ۵ گرم
صمغ عربى ۵ گرم
خون سیاوشان ۵ گرم
مغز بادام شیرین ۱۰ گرم
مغز بادام تلخ ۵ گرم
عصاره شیرین بیان ۱۰ گرم
نشاسته ۲۰ گرم
تخم کرفس ۱۵ گرم
کتیرا ۵ گرم
همه را نرم کوبیده سه قاشق غذاخورى کفلمه نمایند.

در ادرارهاى خونى مزمن یا زخمهاى کهنه مزمن کلیه ، زراوند گرد را کوبیده با شکر آمیخته و یا صبر زرد را کوبیده با شیر تازه آمیخته مصرف نمایند.

این نسخه براى سوزاکهاى مزمن و کهنه تجویز مى شود.

مغز فلوس یا آب خرفه یا جوشانده برگ تازه گل خطمى و تمرهندى یا برگ گل خطمى و جو مقشر را جوشانده با شربت نیلوفر میل نمایند یا عرق خرفه یا گلاب یا شیره چهار تخمه یا جوشانده گل خطمى و ریشه شیرین بیان اینگونه بیماران مى توانند روزانه بجاى آب ، دوغ بنوشند یا شربت بنفشه با آب گل خطمى آمیخته مصرف نمایند.

اگر زخم در آلت تناسلى باشد لعاب اسپرزه ، لعاب به دانه ، لعاب تخم خطمى ، با شیره چهارتخمه و شربت بنفشه و ماءالشعیر موثر است .

نسخه :
تخم تاج خروس ۱۵ گرم
کندر ۵ گرم
قند یا شکر ۲۰ گرم
همه را نرم سائیده روزى چهار قاشق مرباخورى مصرف شود

سنگهاى ادرارى تناسلى

علت جمع شدن و رسوبات سنگهاى دستگاه ادرارى تناسلى زیاد بوده و مهمترین آنها عبارتند از تغییر PH محیط داخل کلیه ، پیدایش هسته اولیه ، به علت ورم یا عامل دیگر از نظر گیاه درمانى علت پیدایش آنها رطوبت خام لزج است از نظر علمى عبارت است از زیاد شدن آب بدن یا ئیدروتاسیون ، زیرا جمع شدن مایعات و فیلتره نشدن ان از کلیه ها باعث رسوب سوداوى به نام سنگ مى شود.

و نیز علت پیدایش سنگ را چنین توصیف مى نمایند، کیموس خام ، غلیظ لزج که از اغذیه غلیظ مثل لبنیات ، تخم مرغ و پنیر و کله پاچه و شیرینى جات و حلیم به وجود مى آید باعث رسوب و پیدایش سنگ مى گردد.

درمان :
بر حسب مزاج بیمار دارو را بایستى انتخاب نمود و سعى شود که داروهاى سنگ آور بیشتر از داروهاى خنک انتخاب شود از تجزیه سنگهاى دفع شده میتوان اساس درمان را انتخاب نمود.

آبزن مؤثر براى اخراج سنگ

خارخسک ، بابونه ، برگ کلم ، پرسیاوشان ، تخم کاوشه ، ریشه شنبلیله ، برگ اسپرزه ، برگ خرفه ، گل بنفشه ، برگ کنجد، همه را جوشانده بیمار روزى سه مرتبه در آب آن بنشیند هنگامى که بیمار در حمام داروئى نشسته باشد، اگر داروى مدر به او داده شود بهتر است و چون از حمام داروئى برخاست محل کلیه را با روغن شب بو و بنفشه ، شبت ، خارخسک ، بابونه و یا روغن ترب چرب نموده و خیلى ماساژ دهند بعد از مالیدن بایستى کمر بیمار را با جوشانده بادیان کاملا ماساژ داده و اگر قادر باشد، ورزش کند و مرتبا بنشیند و برخیزد.

این دستور زیر بسیار مفید است

بیمار هر روز بایستى سه مرتبه در آب زن بنشیند، آب سرد، آب میوه جات مثل هندوانه چاى کم رنگ و آب خیار میل نماید و از خوردن غذاهاى غلیظى که ذکر مى شود خوددارى کند و از غذاهاى مفید زیر مثل :

سوپ هاى جو با اسفناج و گشنیز و کدو استفاده نماید و از شیره چهارتخمه روزى ۲ لیوان میل کند و از امتلاء و پرى معده بخصوص در شب و از غذاهاى چرب و گوشت شتر و گوشت گاو، و نانهاى خمیر و آشهائى که از حبوبات تهیه شده باشد و همچنین از شیرینى هاى زیاد و سیب درختى ، شفتالو، زردآلو کاملا بپرهیزد.

ادویه مسهله که در اینجا بکار آید عبارت است از:

سه پستان ، انجیر، ریشه شیرین بیان ، گل خطمى ، مغز فلوس ، و ترنجبین .

ادویه مدر مثل :

تخم کرفس ، بادیان ، انیسون ، آویشن ، سیاهدانه ، مارچوبه ، برنجاسف ، گل زوفا، کبابه و زنیان ، سداب ، وج ، سلیخه ، دارچینى ، حب بلیسان ، تخم کتان ، افسنطین ، کرویا، تخم شلغم ، پونه کوهى ، خیار و خربزه ، خارخسک ، بهدانه ، تخم کدو، کالنج ، ریشه کاسنى ، تخم خرفه و سکنجبین همه مفیدند.

داروى معتدل مدر

پر سیاوشان ، تخم خربزه و داروهاى خنک دیگر را با داروهاى گرم تواءم نموده تجویز نمایند.

(سعى شود که داروى مدر بطور یکنواخت و مداوم بکار برده نشود)

ادویه باز کننده و یا متسع کننده مجراى ادرارى تناسلى براى خروج سنگ

خارخسک ، پودینه ، افسنطین ، ریشه مارچوبه ، (هلیون ) ریشه غاز، ریشه کاکنج ، بادیان ، سداب برى تخم خیار، حرشف ، پرسیاوشان ، گل سرخ ، از اینها معجون یا شربت یا قائوت ساخته به کار برند (از هر کدام ۵ تا ۱۵ گرم روزانه مصرف مى شود) هر مقدار داروئى که انتخاب شد تقسیم بر ۱۵ یا حداکثر ۲۰ مى نمایند مثلا اگر ۱۰۰ گرم دارو انتخاب شده ۵ تا ۷ روز بایستى جوشانده صبح و عصر قبل از غذا مصرف شود این دستور تقریبا براى بیشتر داروهاى گیاهى بکار مى رود.

اگر سنگ در جائى از دستگاه تناسلى ادرارى ساکن باشد و نقل مکان ندهد بایستى از داروهاى گرم و تر به محل استقرار سنگ ضماد شود و اگر سنگ متحرک باشد ضماد محلل قوى مثل روغن سداب ، روغن بابونه گذارند، بایستى موضع سنگ همیشه گرم بوده تا جریان خون تندتر و سریع تر بگذرد و پمادها بیشتر به همین منظور مصرف مى شوند، به موضع درد بایستى همیشه مهاجم قرار دهند که خیلى زود باعث زائل شدن سنگ مى شود.

نسخه :
خوردن عرق خارشتر بجاى آب در حل و خارج شدن سنگها بهترین معالجه است . دانشمندان گیاه درمانى معتقدند که مبتلایان به سنگ بایستى انگشترى مخصوصا از آهن در دست داشته باشند در کفش آنها نیز مقدارى آهن به کار رفته باشد و بر آنند که :

این امر در شکستن سنگ ها و تشکیل مجدد آنها مؤثر است . چرا نمى دانیم ! (مؤ لف ).

نسخه :
جوشانده ریشه مرغ و ماءالشعیر و دادن آب تره و ماءالشعیر و سکنجبین مفید است خوردن کره حیوانى (طبیعى ) با شکر ملین مجراى ادرارى است .

نسخه :
سنا ۵ گرم
خارخسک ۱۰ گرم
مامیثا ۱۰ گرم
تخم کرفس ۱۵ گرم
رازیانه ۱۰ گرم
تخم کاسنى ۵ گرم
گل بنفشه گرم
ریشه شیرین بیان ۱۰ گرم
عناب ۱۵ گرم
سه پستان ۵ گرم
پرسیاوشان ۵ گرم
همه را نیم کوب کرده ده قسمت نموده هر قسمت را شب در ۲ لیوان آب جوش خیس کرده صبح جوشانده ۲ مرتبه میل نمایند.

حجرالیهود ۵ گرم کوبیده دو روز با شربت سکنجبین صبح و عصر میل نمایند (حجرالیهود یکى از فسیلهاى دوران سوم زمین شناسى است که به نام ترى لوبیت نامیده میشده ، بیشتر در ضمن حفر معادن به دست مى آید و از ترکیبات نیترات ها مى باشد).

نسخه مدره قوى

این نسخه براى ورم عمومى بدن ، وجود آب شکم ، سنگهاى مجارى ادرارى تناسلى مفید است .

تخم خربزه ۲۰ گرم
تخم خیار ۲۰ گرم
تخم کدو ۱۰ گرم
تخم هندوانه ۱۰ گرم
ریشه رازیانه ۵ گرم
انیسون ۵ گرم
تخم کاسنى ۵ گرم
ریشه کاسنى ۵ گرم
تخم کشوث ۵ گرم
تخمه ها را شیره کش کرده بقیه داروها را جوشانده با هم مخلوط نموده میل نمایند براى مدت ۷ روز صبح و عصر.

رژیم در سنگهاى کلیه

وقتى سنگ کلیه ایجاد شود نمى توان آن را به کلى با رژیم غذائى از بین برد اما رژیم غذائى میتواند از سنگ سازى مجدد بعد از عمل و یا بزرگتر شدن سنگهاى ساخته شده در پیشگیرى مؤثر باشد در هر صورت باید با رژیم سعى در زیاد کردن ادرار بیمار و رقیق کردن آن شد به علاوه باید کوشید که مقدار دفع کلسیم از طریق ادرار کم شود، زیرا چنانکه مى دانیم سنگهاى کلیه غالبا ترکیباتى از کلسیم است (البته نه همه سنگها) سنگهاى کلیه معمولا از نوع سنگهاى فسفاته قلیائى یا سنگهاى اگزالات کلسیم یا سنگهاى اوراته و یا سنگهاى تشکیل شده از سیستین مى باشد که رژیم هاى متفاوتى دارند و ما در اینجا به ذکر رژیم هاى مربوطه مى پردازیم .

یک نکته را نیز همینجا لازم است تذکر دهیم و آن اینکه درست است که ما به نوشیدن آب بیشتر براى رقیق کردن ادرار توصیه مى کنیم ، اما در رابطه با این موضوع نباید کسانى که در کلیه سنگ بزرگ دارند در یک وعده مقدار زیادى آب بنوشند، بلکه بهتر است آب مصرفى را بتدریج در طول روز بیاشامند.

الف ، رژیم در سنگهاى فسفاته قلیائى

اساس رژیم اسیدى کردن محیط ادرار است به این منظور از مواد غذائى زیر بیشتر استفاده میشود:

حبوبات ، نان ، برنج ، غلات ، گوشت ها، کره ، شکلات ، تخم مرغ ، در واقع موادى که فسفر و گوگرد بیشترى دارند محیط ادرار را اسیدى مى کنند. به عکس کلسیم و منیزیوم و پتاسیم محیط ادرار را قلیائى مى کنند: به این جهت است که مصرف میوه جات ، سبزیجات و شیر در این رژیم باید کمتر داده شود. میوه جات و سبزیجات حتى اگر خودشان ترش و اسیدى باشند و حتى آب لیمو، آب غوره و سرکه ادرار را قلیائى مى کنند زیرا محصول دفعى آنها در بدن قلیائى است .

ب . رژیم در سنگهاى اگزالیک

اساس رژیم در این مورد کاهش اگزالات ها در رژیم و جلوگیرى از تخمیرات روده اى است زیرا وقتى غذا در روده تخمیر مى شود و گاز ایجاد مى گردد، مقدارى اسیداگزالیک نیز ساخته مى شود، کاکائو، چاى ، فلفل ، سبز، شکلات ، اسفناج ، کاسنى ، انجیرخشک ، ریواس ، ترشک که داراى مقدار قابل توجهى اسید اگزالیک و املاح آن مى باشند ممنوع است و ضمنا مصرف خیار، هویج ، سیب زمینى ، لوبیا سبز و لوبیاى سفید کلم ، گوجه فرنگى و کنگر که آنها هم داراى اگزالیک منتها به مقدار کمتر مى باشند. محدود خواهد شد ضمنا به منظور جلوگیرى از نفخ از آشامیدن آب در وسط غذا، ترید (تیلیت کردن ) نان ، خوددارى کرده و جویدن کامل مواد غذائى توصیه مى شود.

سنگهاى تشکیل شده از مواد اوریک اورات ها

در اینجا باید از داروها و غذاهائیکه قلیائیت ادرار را زیاد مى کنند استفاده کرد که آن غذاها عبارتند از: میوه جات ، مرباجات ، سبزیجات ، لبنیات ، ترشیها، حبوبات ، و مایعات فراوان : چون مقدارى از پروتئین هاى بدن دفع مى شود روزانه باید از گوشت تازه نیز استفاده نمود.

غذاهاى غیرمجاز

گوشت بیات ، گوشت شکار، گوشت حیوانات جوان گوشت پرندگان ، گوشتهاى کنسرو شده ، جگر سیاه ، سیرابى مغز، دل و قلوه ، کله پاچه ، تخم مرغ ، ماهى ، چربیها، آبگوشت ، برنج ، باقلا، لوبیاى سبز، اسفناج ، قارچها، قندها، مرباها، قهوه ، کاکائو، شکلات ، الکل .

رژیم در سنگهاى تشکیل یافته از سیستین

رژیمى که در این مورد به کار مى رود اگر از نوع قلیائى ساده باشد (شامل سبزیجات ، میوه جات ، شیر بیشتر و گوشت و غلات کمتر) و همراه با ویتامین A و B مقدار کافى تجویز شود مفید خواهد بود.